Kullanıcı Aletleri

Site Aletleri


bueyuek_anlatılar:tuerkiye_de_bilim-kurgu

Farklar

Bu sayfanın seçili sürümü ile mevcut sürümü arasındaki farkları gösterir.

Karşılaştırma görünümüne bağlantı

İki taraf da önceki sürüm Önceki sürüm
Sonraki sürüm
Önceki sürüm
bueyuek_anlatılar:tuerkiye_de_bilim-kurgu [2011/04/25 12:57]
editor [Bilim-Kurgu'nun Tanımı]
bueyuek_anlatılar:tuerkiye_de_bilim-kurgu [2011/05/15 21:50]
editor
Satır 1: Satır 1:
-<note taslak>​Okumakta olduğunuz madde bir taslaktır. Bu maddenin geliştirilmesi ve düzenlenmesi için yardım etmek istiyorsanız,​ siteye üye olarak, yardımda bulunabilirsiniz.</​note>​ 
- 
- 
 ====== Türkiye'​de Bilim-Kurgu ====== ====== Türkiye'​de Bilim-Kurgu ======
  
 Türkiye'​de "​bilim"​ ve "​kurgu"​nun yan yana ya da bir arada anılmasını sağlayan kişi [[yazarlar:​Orhan Duru]] olarak bilinir (([[http://​www.x-bilinmeyen.com/​76oyk/​id10.htm|Orhan Duru ile yapılan söyleşi, X-Bilinmeyen dergisi,​1976,​ Sayı: 9, Sayfa: 139]])) . Bilimkurgu sözcüğünü Türkçe’de ilk defa yazar //Orhan Duru// kullanmıştır (([[http://​www.alaskafrigo.org/​bilimkurgu-sozcugunun-isim-babasi-orhan-duru-36]])). Kelimeye kaynaklık eden //​Science-Fiction//​ kelimesi ise, 20. yüzyılın başında ilk kez 1927 yılında Lüksemburg asıllı Amerikalı yazar ve yayıncı [[http://​en.wikipedia.org/​wiki/​Hugo_Gernsback|Hugo Gernsback]] tarafından kullanılmaya başlanmıştır. Bilimkurgu edebiyatının önemli ödüllerinden Hugo Ödülleri’nin (The Hugo Awards) isim babasıdır. ​ Türkiye'​de "​bilim"​ ve "​kurgu"​nun yan yana ya da bir arada anılmasını sağlayan kişi [[yazarlar:​Orhan Duru]] olarak bilinir (([[http://​www.x-bilinmeyen.com/​76oyk/​id10.htm|Orhan Duru ile yapılan söyleşi, X-Bilinmeyen dergisi,​1976,​ Sayı: 9, Sayfa: 139]])) . Bilimkurgu sözcüğünü Türkçe’de ilk defa yazar //Orhan Duru// kullanmıştır (([[http://​www.alaskafrigo.org/​bilimkurgu-sozcugunun-isim-babasi-orhan-duru-36]])). Kelimeye kaynaklık eden //​Science-Fiction//​ kelimesi ise, 20. yüzyılın başında ilk kez 1927 yılında Lüksemburg asıllı Amerikalı yazar ve yayıncı [[http://​en.wikipedia.org/​wiki/​Hugo_Gernsback|Hugo Gernsback]] tarafından kullanılmaya başlanmıştır. Bilimkurgu edebiyatının önemli ödüllerinden Hugo Ödülleri’nin (The Hugo Awards) isim babasıdır. ​
 +
 +Bilim-kurgu,​ Türkçe yazı hayatına Batı Edebiyat'​ındaki Ütopya ile girmiş, fakat Tanzimat döneminde siyasi bir araç olarak, yazarların yakın geleceğe dair rüyalarını anlattıkları bir yazın türüne dönüşmüştür. Batı'​daki anlamı ile bilim-kurgu türündeki öykülerin dergilerde görünmeye başlaması,​ 1950'​li yılları bulmaktadır. Çoğunluğu çeviri olan romanlar, Çocuk Edebiyatı içinde görülmüştür.
  
 ====== Tanzimat ve Bilim-Kurgu ====== ====== Tanzimat ve Bilim-Kurgu ======
Satır 37: Satır 36:
  
  
-[{{:​bueyuek_anlatılar:​baytekin_flash_gordon_birlesik.jpg?​150|İthal filmlerin Türkçe adlandırılması maddesinde kullanılmak üzere 1936 yılının serial filmlerinden "Flash Gordon"​ un ve Türkiye'​de bilinen adıyla "​Baytekin"​ 'in 3 sinema afişi birarada. }}]Orhan Duru, Türk Dili dergisinin 1973 yılı Ocak sayısında Scince-fiction sözcüğünün karşılığı olarak Türkçe’de bilimkurgu sözcüğünün kullanılması ile ilgili bir yazı kaleme almıştır. Bilimkurgu sözcüğü kabul görmüş ve Türk Dil Kurumu tarafından onaylanmıştır. Orhan Duru, isim babası olduğu türe katkıda bulunmak için az sayıda da olsa öykü ve deneme kaleme almıştır. (([[http://​www.x-bilinmeyen.com/​44/​id2.htm|Orhan Duru'​nun 1984'​te yayınladığı Harita isimli öyküsü]])) ​+[{{ :​bueyuek_anlatılar:​baytekin_flash_gordon_birlesik.jpg?​150|İthal filmlerin Türkçe adlandırılması maddesinde kullanılmak üzere 1936 yılının serial filmlerinden "Flash Gordon"​ un ve Türkiye'​de bilinen adıyla "​Baytekin"​ 'in 3 sinema afişi birarada.}}]Orhan Duru, Türk Dili dergisinin 1973 yılı Ocak sayısında Scince-fiction sözcüğünün karşılığı olarak Türkçe’de bilimkurgu sözcüğünün kullanılması ile ilgili bir yazı kaleme almıştır. Bilimkurgu sözcüğü kabul görmüş ve Türk Dil Kurumu tarafından onaylanmıştır. Orhan Duru, isim babası olduğu türe katkıda bulunmak için az sayıda da olsa öykü ve deneme kaleme almıştır. (([[http://​www.x-bilinmeyen.com/​44/​id2.htm|Orhan Duru'​nun 1984'​te yayınladığı Harita isimli öyküsü]])) ​
  
 ====== Bilim-Kurgu'​nun Tanımı ====== ====== Bilim-Kurgu'​nun Tanımı ======
- 
  
 <​quote>​Bilim-Kurgu'​yu tanımlamak çok zor. Kişinin ve yazarın görüşüne göre değişiyor. Bu tanım, gerçeklerle,​ bilimsel verilerle bir ölçüde sınırlı bir düşçülük diyebiliriz bilim-kurguya. **Orhan Duru**</​quote>​ <​quote>​Bilim-Kurgu'​yu tanımlamak çok zor. Kişinin ve yazarın görüşüne göre değişiyor. Bu tanım, gerçeklerle,​ bilimsel verilerle bir ölçüde sınırlı bir düşçülük diyebiliriz bilim-kurguya. **Orhan Duru**</​quote>​
Satır 147: Satır 145:
   * 23 terra'​nin gizli ajani - john brunner   * 23 terra'​nin gizli ajani - john brunner
   * 24 new york 5000 - ray cummings   * 24 new york 5000 - ray cummings
-  * 25 uzayda intikam rabdall garrett ​ * +  * 25 uzayda intikam rabdall garrett 
 + 
 +==== Metis Bilim-Kurgu Dizisi 1990lar==== 
 + 
 +[{{ http://​www.metiskitap.com/​ToolBoxVA/​Data/​DataFiles/​Mds/​Image/​BookCover/​Size4/​kk1013.jpg?​150|Son Tirkayi, Müfit Özdeş, Metis Bilim Kurgu dizisi, Nisan 1996}}]**Bülent Somay** editörlüğünde,​ 1995 yılında, "İyi Edebiyat, İyi Bilimkurgu"​ alt başlığı altında, Eric Frank Russell'​ın //Ve Sonra Hiç Kalmadı// romanı ile başlayan Metis bilim kurgu dizisi, 2011 yılında 2. baskısını yapan "Asker Kaçağı"​ kitabı ile yayın hayatına aksak da olsa devam ediyor. Dizide [[yazarlar:​pkd:​philip_k._dick|Philip K. Dick]], Ursula K. Leguin gibi isimler yanında, özellikle Amerikan Yeni Dalga bilim-kurgusunun ilginç isimleri de yer alıyor. Dizide yer alan tek Türk yazar ise **Müfit Özdeş**. Özdeş'​in öyküleri "Son Tiryaki"​ adı altında derlenmiş. Son Tiryaki'​deki öyküler sadece bilim-kurgu değil, aynı zaman da "​fantasik"​ diyebileceğimiz özellikler de taşıyor.  
 +  
 + 
 +  ​* ​**Alfa Ayının Kabileleri** Philip K. Dick 
 +  * **Asker Kaçağı Savaşa Karşı Bilimkurgu Öyküleri** Philip K. Dick ve diğerleri 
 +  * **Bağışlanmanın Dört Yolu** Ursula K. Le Guin 
 +  * **Balıkçıl Gözü** Ursula K. Le Guin 
 +  * **Bu Ölümsüz** Roger Zelazny 
 +  * **Dünyaya Orman Denir** Ursula K. Le Guin 
 +  * **En Son Kale** Jack Vance 
 +  * **Ergenlik Ayini** Alexei Panshin 
 +  * **Gökteki Göz** Philip K. Dick 
 +  * **Hukuk Gladyatörü** Cyril M. Kornbluth, Frederik Pohl 
 +  * **İki Dünya Savaşıyor** Poul Anderson 
 +  * **İkiz Yıldız** Robert A. Heinlein 
 +  * **Kaybolan Miras** Robert A. Heinlein 
 +  * **Kızıl Gezegen** Robert A. Heinlein 
 +  * **Kobaylar Kampı** Thomas Disch 
 +  * **Korkunun Bütün Sesleri** Harlan Ellison ve diğerleri 
 +  * **Mevki Uygarlığı** Robert Sheckley 
 +  * **Mülksüzler** Ursula K. Le Guin 
 +  * **Otomatik Piyano** Kurt Vonnegut Jr. 
 +  * **Paslanmaz Çelik Sıçan** Harry Harrison 
 +  * **Paslanmaz Çelik Sıçanın İntikamı** Harry Harrison 
 +  * **Pısırıklar Çağı** Frederik Pohl 
 +  * **Postacı** David Brin 
 +  * **Rocannon'​un Dünyası** Ursula K. Le Guin 
 +  * **Serçe** Mary Doria Russell 
 +  * **Son Tiryaki** Müfit Özdeş 
 +  * **Şok Dalgası Süvarisi** John Brunner 
 +  * **Teşkilat** Cyril M. Kornbluth 
 +  * **Triton** Samuel Delany 
 +  * **Uzay Elbisemle Yolculuğa Hazırım** Robert A. Heinlein 
 +  * **Uzay Tacirleri** Cyril M. Kornbluth, Frederik Pohl 
 +  * **Ve Sonra Hiç Kalmadı** Eric Frank Russell 
 +  * **Vulcan'​ın Çekici** Philip K. Dick 
 +  * **Yer Açın! Yer Açın!** Harry Harrison 
 +  * **Yıldız Gemisi** Brian W. Aldiss 
 +  * **Yüksek Şatodaki Adam** Philip K. Dick
  
 ==== Kaynaklar ==== ==== Kaynaklar ====
Satır 161: Satır 201:
   * Barış Müstecaplıoğlu   * Barış Müstecaplıoğlu
   * [[Özlem Alpin Kurdoglu]] ​   * [[Özlem Alpin Kurdoglu]] ​
-  * Orkan Uçar+  * Orkun Uçar
   * Aşkın Güngör   * Aşkın Güngör
   * Metin Atak (([[http://​www.izafet.com/​metafizik-bilimkurgu-mitoloji/​377718-turk-bilimkurgu-yazarlari.html|Izafet.com tarafından derlenmiş liste]]))   * Metin Atak (([[http://​www.izafet.com/​metafizik-bilimkurgu-mitoloji/​377718-turk-bilimkurgu-yazarlari.html|Izafet.com tarafından derlenmiş liste]]))
Satır 171: Satır 211:
   *  **NOSTROMO**,​ 1997-1999 yılları arasında yayınlanmış bir bilimkurgu dergisidir. Sahibi Nilgün Birgül, yazı işleri müdürü Metin Demirhandır. 4 sayı çıkmıştır.   *  **NOSTROMO**,​ 1997-1999 yılları arasında yayınlanmış bir bilimkurgu dergisidir. Sahibi Nilgün Birgül, yazı işleri müdürü Metin Demirhandır. 4 sayı çıkmıştır.
   * [[http://​kisi.deu.edu.tr/​murat.goc/​albemuth.html|izmir çıkışlı bilim-kurgu fanzini Albemuth (2002). PDF olarak web üzerinden okunabilir.]]   * [[http://​kisi.deu.edu.tr/​murat.goc/​albemuth.html|izmir çıkışlı bilim-kurgu fanzini Albemuth (2002). PDF olarak web üzerinden okunabilir.]]
 +
 +=== Ayrıca bkz ===
 +
 +  * [[Bilim-Kurgu Temaları]]