yazilar:goersel_siir_neyiniz_olabilir
Farklar
Bu sayfanın seçili sürümü ile mevcut sürümü arasındaki farkları gösterir.
| Sonraki sürüm İki taraf da sonraki sürüm | |||
|
yazilar:goersel_siir_neyiniz_olabilir [2011/06/01 12:25] 127.0.0.1 Dışarıdan düzenle |
yazilar:goersel_siir_neyiniz_olabilir [2013/09/07 14:50] admin [Duraklar] |
||
|---|---|---|---|
| Satır 5: | Satır 5: | ||
| ====== Süreç ====== | ====== Süreç ====== | ||
| - | [{{http://www.poetikhars.com/camera/albums/serkan/dada-korkut/tuhafilke_serkan_isin.jpg?200 |Tuhaf İlke, Serkan Işın, Yasakmeyve 2005}}] | + | [{{http://www.poetikhars.com/files/deneme/gallerix/albums/1/2256/frame/diyonizyak.jpg?200 |Diyonizyak Alanlar, Serkan Işın, 2005}}] |
| Satır 13: | Satır 13: | ||
| Cumhuriyet şiiriydi. Cumhuriyet ideolojisinin popülist yanını Garip şairlerinin | Cumhuriyet şiiriydi. Cumhuriyet ideolojisinin popülist yanını Garip şairlerinin | ||
| benimsemiş oldukları açıkça görülebilir”// diyen Tuğrul Tanyol'a da kulak verilebilir.)). Gelgelelim Garip'in şiir anlayışı içinde malzeme asla sorun değildir, kelimeleri yeni olan yeni bir şiirin, içeriğindeki duyarlık da inşa edildiği için şiirin temelinde söz/cük olduğu konusunda itirazlar olmamıştır. [[Figüratif Şiir]] yaklaşımı da görsel şiiri, bir nevi dekoratif alan olarak görüp, inşa faaliyetinin estetik değeri üzerinden bunu okumaya girişti ((M. Kayahan Özgül, Figüratif Şiir, Temmuz-Ağustos 2005, [[Sonsuzluk ve Bir Gün]], Sayı 3)) | benimsemiş oldukları açıkça görülebilir”// diyen Tuğrul Tanyol'a da kulak verilebilir.)). Gelgelelim Garip'in şiir anlayışı içinde malzeme asla sorun değildir, kelimeleri yeni olan yeni bir şiirin, içeriğindeki duyarlık da inşa edildiği için şiirin temelinde söz/cük olduğu konusunda itirazlar olmamıştır. [[Figüratif Şiir]] yaklaşımı da görsel şiiri, bir nevi dekoratif alan olarak görüp, inşa faaliyetinin estetik değeri üzerinden bunu okumaya girişti ((M. Kayahan Özgül, Figüratif Şiir, Temmuz-Ağustos 2005, [[Sonsuzluk ve Bir Gün]], Sayı 3)) | ||
| - | |||
| ===== Poetika'nın temelleri ===== | ===== Poetika'nın temelleri ===== | ||
| - | [{{http://www.poetikhars.com/camera/albums/yasakmeyve28/3.jpg?200 |Barış Çetinkol, Yasakmeyve Sayı 28}}]Minör ya da majör birçok yaklaşım içinde [[Hasan Akay]], [[Gonca Gökalp Alpaslan]] gibi nadide örnekler dışında, konuya hakim çok az yazar/eleştirmen görebildik. Bunların da yaklaşımları, çözümlemekten öte, yarı-meşru saymak ile, yarı-reddetmek arasında değişti. Örneğin, **Neden?** sorusunun sorulmadığını gördük. Öyle ya, neden bu genç insanlar, görsel şiir denen türe bu kadar yakın ilgi gösteriyorlardı ve neden dergilerini web üzerinde kurmuş, şiirlerini burada sergiliyorlardı? Neden "[[Dizeli]]" ya da "[[Konvansiyonel Şiir]]" diye bir şey yazmadıklarını iddia ediyorlardı ve neden yeni bir okurun peşinde olduklarını iddia ediyorlardı? Bu ve bunun gibi soruların, sorulmadığı açıktır. Ve bu soruların, İkinci Yeni dolaylarında, çok eski tartışmalarda, safların birbirine karıştığı bir itirazlar silsilesi yarattığı da açıktır. Garip'ten sonra İkinci Yeni'nin başına gelen şeyin cevabı verilmemiş olduğu kadar, İkinci Yeni'den sonra gelenlerin de bu sorularla muhatap olmadığı söylenebilir. Görsel şiir ise, iktidar ile ilişkisi, edebiyat kamusu ile ilişkisi ve okur ilişkisi üzerinden incelendiğinde, bugüne kadar şiirde yerleştirilmeye çalışılan tüm tarihsel matrislerin dışında bir alan teklif etmektedir. | + | Minör ya da majör birçok yaklaşım içinde [[Hasan Akay]], [[Gonca Gökalp Alpaslan]] gibi nadide örnekler dışında, konuya hakim çok az yazar/eleştirmen görebildik. Bunların da yaklaşımları, çözümlemekten öte, yarı-meşru saymak ile, yarı-reddetmek arasında değişti. Örneğin, **Neden?** sorusunun sorulmadığını gördük. Öyle ya, neden bu genç insanlar, görsel şiir denen türe bu kadar yakın ilgi gösteriyorlardı ve neden dergilerini web üzerinde kurmuş, şiirlerini burada sergiliyorlardı? Neden "[[Dizeli]]" ya da "[[Konvansiyonel Şiir]]" diye bir şey yazmadıklarını iddia ediyorlardı ve neden yeni bir okurun peşinde olduklarını iddia ediyorlardı? Bu ve bunun gibi soruların, sorulmadığı açıktır. Ve bu soruların, İkinci Yeni dolaylarında, çok eski tartışmalarda, safların birbirine karıştığı bir itirazlar silsilesi yarattığı da açıktır. Garip'ten sonra İkinci Yeni'nin başına gelen şeyin cevabı verilmemiş olduğu kadar, İkinci Yeni'den sonra gelenlerin de bu sorularla muhatap olmadığı söylenebilir. Görsel şiir ise, iktidar ile ilişkisi, edebiyat kamusu ile ilişkisi ve okur ilişkisi üzerinden incelendiğinde, bugüne kadar şiirde yerleştirilmeye çalışılan tüm tarihsel matrislerin dışında bir alan teklif etmektedir. |
| Modern sonrası zamandan bahsederken kullandığımız ölçütleri göz önüne aldığımızda, bir poetika ya da bir yordam olarak Görsel Şiir, şiirin verimlerinin bir toplamı ya da Şiir'in doğası değildir. Çok özelleşmiş bir alanda -ki bu alan deneysel bir alandır- yapılan bir deneydir de bu. | Modern sonrası zamandan bahsederken kullandığımız ölçütleri göz önüne aldığımızda, bir poetika ya da bir yordam olarak Görsel Şiir, şiirin verimlerinin bir toplamı ya da Şiir'in doğası değildir. Çok özelleşmiş bir alanda -ki bu alan deneysel bir alandır- yapılan bir deneydir de bu. | ||
| Satır 23: | Satır 22: | ||
| ===== Duraklar ===== | ===== Duraklar ===== | ||
| - | [{{http://www.poetikhars.com/camera/albums/yasakmeyve28/18.jpg?200 |Ayşegül Tözeren, Yasakmeyve Sayı 28}}]Bu ve bunun gibi sebepler de göz önüne alındığında bu kısa sürede, Görsel Şiir ile ilgili dedikodu, önyargı, zayıf ve basmakalıp düşünceden öte bilgi üretemeyen bir şiir ortamımız oldu. Şiir ortamımızın, ülkemizin toplam kültürel sığasından ötede bir yerde konumlanabileceğini düşünmek de saflık olurdu. O saflık da ortalamanın kötülüğü ile birleştiğinde, iletişim kurabilmek de elbette zorlaşıyor. Zaten "konvansiyonel" dediğimiz şey de, işte o kötülükten başka şey değildir. Zaten iyi düşünüldüğünde, [[Şiir Makinası|Klasik ve Modern Şiir Makinamızın]] ürettiği bu şiir ortamının görsel şiir gibi konularla sağlıklı bir iletişim kuramayacağı da açıktır. Çünkü [[kavramlar:soezluekteki_siir_tanımı|sözlükteki şiir tanımı]] bile, çağımızın, günümüzün insanına yakın bir şiir üretmeye elverişli değildir. Bu şiirin, dizeli ya da konvansiyonel alan dediğimiz yerden çıkmayacağını, çıkamayacağını, deneyler -özellikle biçim/içerik kırılmaları, bize gösterdi. Artı şiirimizin kökünde lirik persona ve epik çatışmalar varsayıldığı için, çalkantılı da olsa, kök, her zaman heceyi, böylelikle ölçüyü ve dizeyi göstermektedir. Bu da, [[Serbest Vezin]] ile kazanılanlardan, memnun olmayan ve gizli gizli çocukluk günlerine dönmek isteyen bambaşka bir şair/şiir modeline götürdü, götürmekte bizi. Bugün yazılan şiir, ortadaki şiir, dizeli olduğu kadar, Heceli'dir de. Yani [[Beyit]] mantığı hortlamıştır. Divan/Halk diye tarihsel olarak ayrılmaya çalışan şiir, bir tür olarak, kendisi ile uzlaşmaya başlamışken, karma bir forma da bürünmüştür. Yayın endüstrisinin, şiiri, bir meta olarak üretim şekline dikkat edelim. Burada, şiirin sözlü üretim teknolojilerinin, yayın sektörü tarafından kutsandığını, en az 64 sayfa, her sayfada 15 dize olarak tasarlanan şiir kitaplarından bahsediyoruz. Diyebiliriz ki, yazılı kültür ürünü olmayan şiirimiz, yayın teknolojilerini de, sözlü enerjilerine göre dönüştürmüştür. | + | Bu ve bunun gibi sebepler de göz önüne alındığında bu kısa sürede, Görsel Şiir ile ilgili dedikodu, önyargı, zayıf ve basmakalıp düşünceden öte bilgi üretemeyen bir şiir ortamımız oldu. Şiir ortamımızın, ülkemizin toplam kültürel sığasından ötede bir yerde konumlanabileceğini düşünmek de saflık olurdu. O saflık da ortalamanın kötülüğü ile birleştiğinde, iletişim kurabilmek de elbette zorlaşıyor. Zaten "konvansiyonel" dediğimiz şey de, işte o kötülükten başka şey değildir. Zaten iyi düşünüldüğünde, [[Şiir Makinası|Klasik ve Modern Şiir Makinamızın]] ürettiği bu şiir ortamının görsel şiir gibi konularla sağlıklı bir iletişim kuramayacağı da açıktır. Çünkü [[kavramlar:soezluekteki_siir_tanımı|sözlükteki şiir tanımı]] bile, çağımızın, günümüzün insanına yakın bir şiir üretmeye elverişli değildir. Bu şiirin, dizeli ya da konvansiyonel alan dediğimiz yerden çıkmayacağını, çıkamayacağını, deneyler -özellikle biçim/içerik kırılmaları, bize gösterdi. Artı şiirimizin kökünde lirik persona ve epik çatışmalar varsayıldığı için, çalkantılı da olsa, kök, her zaman heceyi, böylelikle ölçüyü ve dizeyi göstermektedir. Bu da, [[Serbest Vezin]] ile kazanılanlardan, memnun olmayan ve gizli gizli çocukluk günlerine dönmek isteyen bambaşka bir şair/şiir modeline götürdü, götürmekte bizi. Bugün yazılan şiir, ortadaki şiir, dizeli olduğu kadar, Heceli'dir de. Yani [[Beyit]] mantığı hortlamıştır. Divan/Halk diye tarihsel olarak ayrılmaya çalışan şiir, bir tür olarak, kendisi ile uzlaşmaya başlamışken, karma bir forma da bürünmüştür. Yayın endüstrisinin, şiiri, bir meta olarak üretim şekline dikkat edelim. Burada, şiirin sözlü üretim teknolojilerinin, yayın sektörü tarafından kutsandığını, en az 64 sayfa, her sayfada 15 dize olarak tasarlanan şiir kitaplarından bahsediyoruz. Diyebiliriz ki, yazılı kültür ürünü olmayan şiirimiz, yayın teknolojilerini de, sözlü enerjilerine göre dönüştürmüştür. |
| ==== Söz/ Yazı Ayrımı ve Basılı Kültür ==== | ==== Söz/ Yazı Ayrımı ve Basılı Kültür ==== | ||
| Satır 39: | Satır 38: | ||
| Oysa nedir Garip şiiri denen ve bildiride özetlenen şeyin hassasiyetleri; | Oysa nedir Garip şiiri denen ve bildiride özetlenen şeyin hassasiyetleri; | ||
| - | <quote>**Şiir bütün hususiyeti edasında olan bir söz san'atıdır**. Yani tamamiyle mânadan ibarettir. Mâna insanın havassı hamsesine değil, ruhiyatına hitabeder. Binaenaleyh doğrudan doğruya insan ruhiyatına hitabeden ve bütün kıymeti mânasında olan hakikî şiir unsurunun müzik ve saire gibi tâli hokkabazlıklar yüzünden dikkatimizden kaçacağını da hatırdan çıkarmamalıdır. (...) **Şiiri şiir yapan, sadece, edasındaki hususiyettir ve mânaya aittir.** (([[http://poetikhars.com/ahenk-ve-tasvir-garip-onsozunden|Ahenk ve Tasvir, Garip Önsözü'nden]]))</quote> | + | <blockquote>**Şiir bütün hususiyeti edasında olan bir söz san'atıdır**. Yani tamamiyle mânadan ibarettir. Mâna insanın havassı hamsesine değil, ruhiyatına hitabeder. Binaenaleyh doğrudan doğruya insan ruhiyatına hitabeden ve bütün kıymeti mânasında olan hakikî şiir unsurunun müzik ve saire gibi tâli hokkabazlıklar yüzünden dikkatimizden kaçacağını da hatırdan çıkarmamalıdır. (...) **Şiiri şiir yapan, sadece, edasındaki hususiyettir ve mânaya aittir.** (([[http://poetikhars.com/ahenk-ve-tasvir-garip-onsozunden|Ahenk ve Tasvir, Garip Önsözü'nden]]))</blockquote> |
| {{tag>Biblio}} | {{tag>Biblio}} | ||
yazilar/goersel_siir_neyiniz_olabilir.txt · Son değiştirilme: 2021/07/28 12:24 (Dışarıdan düzenle)
Aksi belirtilmediği halde, bu wikinin içeriğinin telif hakları şu lisans ile korunmaktadır: CC Attribution-Share Alike 4.0 International
